قدمت باستانی
قدمت باستانی شهرستان تیران وکرون : به هزاره ی چهارم قبل از میلاد مسیح باز می گردد.شاهد این ادعا نیز سنگ نگاره های کشف شده در ۶نقطه این شهرستان است که بنابر اظهار نظر کارشناسان باستان شناسی اداره کل میراث استان اصفهان قدمتی ۶۰۰۰ساله دارند.بعلاوه سایتی باستانی نیز توسط میراث فرهنگی شهرستان کشف شده است که درآن سفالهای هم عصر با سفالهای سیلک کاشان پیدا شده است که دارای نقش ونگار هستند وچیزی در حدود ۷۰۰۰سال تا۶۰۰۰سال قبل قدمت دارد
پیشینه باستانی ،تاریخی شهر تیران :شهر تیران از پیشینه وسابقه بسیار طولانی برخوردار است.بیشتر مردم پیدایش آن را به تهمورث دیوبند از پادشاهان سلسله پیشداری نسبت می دهند.دو مکان دیون که در اصل دیوبند و دیگر چاه دیو با اساطیر ایران پیوند نزدیک دارد از روزگاران باستان در این شهر قرار دارد.این شهر در دوران مادها جز ایالت پارتاکناد محسوب می شد.در آن دوران مادها که پارتاکناد شامل اصفهان وفریدن می شد در پهنه ایالت پرتیکان ؛اسپادانا؛ تهران؛ کهن دژ؛در خاورآن ایالت دارای اهمیت بودند و در تاریخ این دیار نقش داشتند.در دوران هخامنشی برسرراه های غربی کشور قرار گرفت وبیشتر لشکر کشی ها به غرب از این مسیر می گذشت ،دیاری که شاهد افتخارات وپیروزیهای این ملت بوده است.به خاطر همین ویژگی بسیاری از لشگریان در این شهر اقامت گزیده و بسیاری از امیران در این شهر به فکر توشه وتجهیز سپاه خود بودند.در دوره ی پادشاهان هخامنشی چارپارخانه ای در اینجا ساختند تا در امر کشور دارای قاصدان آنها،یاری گردند.در پهنه ایالت پرتیکان آنجا که اسپادانا مرکز تجمع سپاه بود این شهر مرکز تمرین وتعلیم آن سپاهیان بود وبهترین و طاهرترین تیراندازان در این شهر تربیت شدند.
این شهر در دوران اسلام از رونق خوبی برخوردار شد.بطوریکه والیان عرب در این شهر می زیستند.در قرن پنجم ایالت اصفهان همراه این شهر به تصرف یاران حسن صباح آن فدایی اسماعیلی درآمد.هم او بود که قلعه های متعددبرای حفاظت ونظارت برراه های خود درشهرستان تیران و کرون است. دوران صفویه شاه عباس بسیاری از ارامنه را در فریدن و اصفهان و کرون اسکان دادو در این دوره است که همنوعان ارمنی در این ناحیه ساکن شدند ودر مناطق کردعلیا ودولت آباد سکونت گزیدند.شاه عباس معادن سنگ این شهرستان را زینت بخش مسجد میدان نقش جهان کرد واز سنگهای مرمر این ناحیه در ساختن ابنیه های تاریخی اصفهاند بهره جست.در همین زمان بود که تیران تفرج گاه پادشاهان صفویه گردید وعمارتهای عالی توسط شاه عباس در محمدیه کرون ساخته شد. شهر تیران به دلیل مجاورت با منطقه حیات وحش مرکز استقرار ظل السلطان هم شد واو عمارت قمشلو را در شمال این شهر جهت تفریح خویش ساخت.